17 września 1944 roku rozpoczęła się aliancka operacja o kryptonimie MARKET GARDEN. Jej celem było utworzenie i utrzymanie korytarza na terytorium Holandii od Eindhoven na południu po Arnhem na północy, co miało zaowocować przekroczeniem Renu i wejściem wojsk sprzymierzonych w głąb terytorium III Rzeszy oraz przyspieszeniem zakończenia wojny. 101 Dywizja Powietrzno-Desantowa wraz z 82 DPD, brytyjską 1 DPD oraz polską 1 Samodzielną Brygadą Spadochronową (w ramach First Allied Airborne Army) brała udział w fazie MARKET, której celem było zabezpieczenie dróg i mostów przez wojska powietrzno-desantowe. Faza GARDEN obejmowała atak lądowy prowadzony przez brytyjski XXX Korpus. Warto również wspomnieć, że zrzut spadochronowy odbył się w świetle dziennym. Dywizja miała działać w sektorze ograniczonym przez Eindhoven na południu i Veghel na północy – razem 15-sto milowy odcinek drogi nazwany później przez spadochroniarzy Hell’s Highway (Piekielnym Traktem). Celem było zabezpieczenie mostu drogowego na południe od Zon, mostu kolejowego i mostów drogowych znajdujących się w Veghel, mostu w St. Oedenrode oraz dodatkowo mostów w miejscowości Best (jako alternatywnych przepraw przez Kanał Wilhelminy). Zabezpieczenie tych przepraw umożliwiłoby marsz XXX Korpusu na północ w stronę 82 DPD i brytyjskiej 1 DPD. Pomimo ognia niemieckiej artylerii przeciwlotniczej spadochroniarze zostali zrzuceni we właściwych strefach i nie napotkali większego oporu po lądowaniu.

Pierwszego dnia dywizja zrealizowała prawie wszystkie wyznaczone cele. Nie udało się zdobyć i zabezpieczyć mostów w Best oraz zapobiec zniszczenia mostu w Zon. Kolejnym zadaniem dywizji po połączeniu się z wojskami naziemnymi było uniemożliwienie wojskom niemieckim przecięcia drogi czy też zablokowania jej na kontrolowanym przez siebie 15 milowym odcinku. 22 września nastąpił pierwszy niemiecki kontratak – dzień ten pozostał w pamięci jako „Czarny Piątek”. Niemcy przecięli i zablokowali życiodajną drogę pomiędzy Veghel i Uden po czym skierowali atak na południe w kierunku Veghel. Został on odparty przez 101 DPD jednakże droga nie została otwarta. Dopiero dzień później z pomocą brytyjskich wojsk pancernych atakujących od północy 101 DPD atakująca z południa odblokowała drogę. Kolejny niemiecki kontratak zablokował drogę w rejonie Koevering pomiędzy Veghel i St. Oedenrode. 25 września 101 DPD wraz z wojskami brytyjskimi byłą już gotowa do ataku na pozycje niemieckie. Dzień później droga znowu była otwarta – Niemcy jednak zaminowali drogę i wycofali się pod osłoną nocy. Od tego momentu Krzyczące Orły nie pozwoliły już na przecięcie przez wojska niemieckie drogi na swoim odcinku.

Na początku października dywizja została przeniesiona na odcinek zwany Wyspą znajdujący się na południe od Arnhem pomiędzy dwoma rzekami: Renem i Waal. Dywizja zakończyła swój udział w walkach w Holandii pod koniec listopada ponosząc wysokie straty. Została wycofana do Francji (do Mourmelon) w celu dokonania uzupełnień w sprzęcie oraz w ludziach i podjęcia szkoleń. Straty wyniosły ponad 858 zabitych, 2151 rannych oraz 398 pojmanych lub zaginionych.

Źródła: Literatura

By continuing to use the site, you agree to the use of cookies. więcej informacji

Aby zapewnić Tobie najwyższy poziom realizacji usługi, opcje ciasteczek na tej stronie są ustawione na "zezwalaj na pliki cookies". Kontynuując przeglądanie strony bez zmiany ustawień lub klikając przycisk "Akceptuję" zgadzasz się na ich wykorzystanie.

Close